Narcisme in de vorm van slachtofferschap

Het was een dinsdagochtend toen Anna me met een bezwaard hart vertelde wat haar was overkomen. Ze was de zondag ervoor door haar voorganger op het matje geroepen. Een vrouw uit haar kerk had zich beklaagd bij deze voorganger dat Anna het haar zo moeilijk maakte en dat ze daar zo verdrietig over was. De voorganger had Anna vervolgens aangesproken met de woorden: "Anna, Jezus zegt in Johannes 13:35 dat we elkaar moeten liefhebben. Als we niet in staat zijn om onze broeders en zusters lief te hebben, kunnen we onszelf niet echt volgelingen van Hem noemen."

Anna was in shock. Ze voelde zich gekleineerd en onterecht behandeld. Waar ze het meest verontwaardigd over was, was dat de voorganger haar kant van het verhaal niet eens had gevraagd. De vrouw die zich bij de voorganger had beklaagd, had haar verhaal zo goed en zo overtuigend gepresenteerd dat het voor de voorganger vanzelfsprekend leek dat Anna wel het probleem moest zijn. De vrouw in kwestie had haar slachtofferschap met zoveel overtuiging en tranen gebracht, dat het moeilijk was om twijfels te hebben aan haar verhaal. De narcistische tactiek van deze vrouw bestond erin zich kwetsbaar voor te doen, terwijl ze in werkelijkheid haar eigen belangen veiligstelde en anderen de schuld gaf. Mogelijk vanuit jaloezie en zich tekort gedaan voelen.

In gevallen zoals deze zien we hoe de geesten die actief zijn, zorgen voor tweedracht, onrust, verwarring, beschuldiging en destructie. De persoon, die zich laat leiden door deze geesten, weet precies hoe het verhaal overtuigend en met zoveel autoriteit te brengen, dat de mensen automatisch geloven dat het zo is. Het is een spel van manipulatieve kwetsbaarheid, waarbij de ander zich tekortgedaan voelt, maar de werkelijkheid totaal anders is. De voorganger, die in deze situatie zijn best doet om rechtvaardig te zijn, heeft het verhaal van de vrouw zonder verdere vragen of onderzoek aangenomen. De ontzetting van Anna zat niet alleen in de onterechte beschuldiging, maar ook in het feit dat haar voorganger dit voor waar aan nam en ze niet de kans kreeg om zichzelf te verdedigen of haar kant van het verhaal te vertellen.

Het is belangrijk om te erkennen dat narcisme zich vaak vermomt als slachtofferschap. De narcist* weet precies hoe hij zijn verhaal overtuigend neerlegt, terwijl hij tegelijkertijd de relatie tussen anderen saboteert. Door slachtoffers in een tweestrijd te trekken, creëert hij verwarring en zet hij mensen tegen elkaar op. In dit geval zag de voorganger niet hoe de vrouw de situatie had gemanipuleerd, haar eigen belangen veiligstelde en Anna in de kou liet staan. Het is een manipulatie die vaak gepaard gaat met de geest van jaloezie, leugen en controle – een geest die verdeeldheid zaait en daardoor in de kerk verwarring en tweedracht creëert.

Herken jij je in het verhaal van Anna of in het verhaal van de voorganger? Het is belangrijk om te leren herkennen wanneer je te maken hebt met deze manipulatieve tactieken, zodat je niet in de val trapt en verstrikt raakt in dit web. De geest van jaloezie en manipulatie heeft de kracht om relaties te verstoren en verwarring te brengen. Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek, zodat ik je kan laten zien hoe we samen kunnen werken aan het scherper gaan zien wat er gebeurt, jouw rol daarin en hoe je hierin kunt bewegen.

contact

*Hoewel ik in deze teksten gebruik maak van de term 'de narcist', is het belangrijk te begrijpen dat narcisme geen vaststaand karakter of persoon is. Het verwijst naar bepaalde gedragingen en patronen die binnen een individu of situatie kunnen voorkomen. Wanneer ik spreek over 'de narcist', doel ik op mensen die narcistische trekken vertonen, maar dit betekent niet dat deze persoon volledig en onterecht als 'de narcist' moet worden bestempeld. Iedereen heeft de mogelijkheid om te groeien en zich te ontwikkelen, ook in het omgaan met narcistische gedragingen.